TRÒ CHUYỆN TỪ XA
CÙNG NHÀ THƠ CAO THOẠI CHÂU
Cao Thoại Châu & Mang Viên Long
1*CTC: Tên thực lấy làm bút danh của anh khá lạ.Kinh nghiệm không lý giải được của tôi là bút danh có góp phần lớn tạo nên một người cầm bút.Với anh, từ hơn 30 năm trước điều tôi chú ý cũng chính là ba chữ Mang Viên Long để từ đó mới nhận ra những điều anh viết hồi ấy.Anh có nghĩ, nếu chọn một bút danh khác thì những gì anh có được đến nay sẽ khác? Tôi có “duy tâm” không?
* MVL: Nhà Thơ hỏi điều tôi chưa từng nghĩ đến-nhưng cũng rất thú vị! Bút danh tuy “ bề ngoài” chẳng ăn nhằm gì đến Tác phẩm-nhưng có lẽ, nó “gây ấn tượng” đầu tiên cho người đọc. Thấy cái bút danh lạ/dễ thương/người đọc cũng …có cảm tình hơn-so với” cái bút danh cộc lốc/ “ dễ ghét “ chứ Anh? Riêng MVL thì nhiều người nghĩ là “ bút danh” chứ không phải là tên thât!Ngay vài bạn văn đã quen cũng nghĩ vậy! Trần Phong Giao( TK./TS Tạp chí Văn) cũng đã gởi thư bảo tôi “ anh cho biết tên thật để gởi NB” !Còn chuyện “ nếu chọn một bút danh khác thì những gì anh có được đến nay sẽ khác”-Có thể lắm chứ-anh không “ duy tâm” đâu! Tôi cũng rất tin về chuyện “ duyên nghiệp”mà...
2* CTC: Trước 75 truyện của anh đăng trên những tờ báo “quý tộc” như Vấn Đề, Văn, Bách Khoa v.v.- những “khung cửa hẹp” theo cách nghĩ của tôi- còn ngày nay, những người viết không có những “khung cửa hẹp” để…lập thân lập nghiệp văn chương.Tôi cho rằng nếu hồi năm 70 gì đó mà tờ Bách Khoa không đăng truyện ngắn “Dì Lucia” thì có thể anh mất một cơ hội để “ nâng niu bàn chân Việt”.Báo chí hiện nay hình như không mặn lắm với việc “đào tạo” người viết, anh có tiếc không?
*MVL: Đúng như anh nghĩ, báo chí vào thập niên 60-70 còn quá ít-nhất là các báo chuyên về Văn học nghệ thuật, Do vậy, việc có Tác phẫm được chọn đăng trên những tờ báo ấy là rất khó!Đó là một thử thách lớn cho người cầm bút-nhất là những nguời trẻ tuổi như chúng ta thời ấy!Nhưng phải nhìn nhận một điều-những ai đã được “ cọng tác” thường xuyên với họ-đều có thể viết lâu dài…Hay nói theo cách khác,là có thể “ trụ “ lại được với cây bút của mình! Tôi viết thường xuyên trên Vấn Đề/viết it trên Văn/Bách Khoa/Trình Bầy/Khởi Hành/Phổ Thông/ Ý Thức…Truyện Dì Lucia là truyên đầu tiên tôi gởi cho BK-và được chọn đăng ngay!Nếu BK “ không hợp “ thì tôi có tờ VĐ luôn sẵn sàng !Ngày nay,báo xuất bản nhiều-việc chọn bài dăng tải cũng có phần dễ hơn xưa-nên rất khó “ nhận định “ về tác giả…Có điều vui/cũng có điều buồn!Và, nếu…Dì Lucia “ không xuất hiện “mà “ bị nằm trong ngăn kéo báo BK “-thì cũng thật là tiếc-bởi vì…Dì Lucia rất đẹp!
3* CTC: Trở lại với “Dì Lucia”, gợn lên một tình yêu như cái mầm…không mọc tiếp ( nhưng cũng không thui chột), người nữ tu này rất “người” một cách trong sáng, phần tôi rất mê những chút tình lãng mạn, éo le mà sương khói như thế. Kết thúc truyện: “Tôi sẽ tới, thưa dì.Chắc là ở đâu tôi cũng sẽ về đây ngày Chúa giáng sinh.Dì hãy cầu nguyện cho tôi còn sống để trở lại”. Hoà bình hơn 30 năm, không còn nỗi sợ chết của người lính bị động viên, anh có biết Lucia ở đâu?
* MVL: Tôi biết! Dì Lucia ở tại Ninh Hòa ( thời điểm 72-73)-và sau đó-cho tới hôm nay sau hơn 30 năm- đang ở trong Trái Tim tôi!-Có một điều rất an ủi là nhà văn KQT cũng đã comment góp ý với tôi về chuyện ấy :” Tôi đã đọc trên báo Văn Nghệ Già/nay đọc lại trên blogs của anh-cảm thấy đó là một truyện ngắn rất hay! “
4* CTC: Được biết, một trong những đề tài ruột của truyện ngắn Mang Viên Long là tình yêu-hạnh phúc gia đình. Anh “hiền” thật đấy! Và trong cuộc sống thực tế của bản thân anh có thu hoạch được điều anh viết? Hạnh phúc gia đình thú vị lắm chứ nhưng người làm thơ thì thường bị ngược lại, có phải vì họ mơ nhiều hơn thực?
* MVL: Trong thực tế đời sông tôi “ chẳng thu hoạch được gì cả “-Nghĩa là tôi là kẻ bất hạnh trong Tinh Yêu/Hạnh phúc gia đình! Vì vậy-nên tôi sống cho “ ước mơ “/trong những trang viết! Viết là để ước mơ/để hy vọng-thé thôi! Và, nếu có thể-“ nhắn gởi”cùng người đọc điều tâm huyết/chia sẻ kinh nghiệm/để …” họ không giống mình “! Hạnh Phúc gia đình là niềm Hạnh Phúc lớn của đời người luôn hướng vọng/tìm cầu-nhưng có lẽ, rất ít người có dược trọn vẹn! Còn Nhà Thơ ư? Đâu có ngược lại! Tôi cảm thấy quí Nhà Thơ Hạnh Phúc lắm cơ mà! Còn nếu có…thơ thất tình-thì chỉ “ thất tình” trong mơ tưởng/và, đôi khi “ tự làm khổ mình “! Nói lại, vì bản chất là “ mơ theo trăng/vơ vẩn cùng mây “-nên…trắng tay! Nghèo. Mà …nhà thơ là người” nghèo nhất thé giới”-nên chi…thất tình cũng “ nhất thế giới” là chuyện…thường ngày-có chi mà anh lo?
5*CTC: Nhân vật ông ngoại (truyện “Ông ngoại tôi” ) là một mẫu cán bộ đẹp.Sau nhiều năm lăn lộn ngoài chiến trường, khi trở về ông chỉ làm cho bản thân mỗi một việc là bảo lãnh cho con rể được rời trại cải tạo sớm. Và ông xin hưu với một tâm trạng thảnh thơi khi chưa tới 50 tuổi, ông ngoại khi đoàn tụ còn khá trẻ nhưng bà ngoại (tất nhiên cũng mới chớm trung niên) lại cạo đầu ăn chay. Bây giờ nghĩ lại anh có thấy mình cực đoan khi viết như vậy không?
* MVL: Nhà thơ nhận xét rất “ trúng ý” của Tác giả!Ông Ngoại là một mẫu cán bộ đẹp/cao thượng/đạo đức-nhưng, tiếc thay, lại rất ít!Ông bà gặp lại nhau sau 21 năm-đều đã ngoài 50-xem như “ cũng còn trẻ”-nhưng, nhà thơ ơi-sự thật nó như vậy thì làm sao tôi viết khac? Tôi có “ cực đoan “ chăng?Xin nói nhỏ với nhà thơ: Đó là “ Ông Bà Ngoại của các con tôi”đấy! Chuyện nó thật như vậy…Có lẽ, đây cũng chỉ là “ một trường hợp “ trong đời sống của chúng ta mà thôi!
6*CTC: Này anh MVL, trong truyện ngắn “Điều bất ngờ đã đến”, người phụ nữ đứng đắn tên Khải, cuối cùng chỉ vì thương con mà bị người ta la “Ăn cắp, quân ăn cắp” và đạp lên người ,đánh đập ngay trong cửa hàng. Sao lại đau lòng đến thế? Hạnh phúc gia đình mà anh coi là một đề tài ruột, có bị phản chứng khi tác giả “tàn nhẫn” với nhân vật?
• MVL:Tôi cũng rất đau lòng khi phải viết như vậy anh à! Viết truyên này, tôi cũng đã có đôi lần sụt sùi vì thương cảm! Nhưng, thực tế- nhiều lúc thật quá phủ phàng. Anh nhớ lại khoảng 10 năm sau GP-có lẽ anh sẽ không trách tôi “ phản lại điều mình tâm niệm là viết vì Hạnh phúc gia đình/vì lợi ích cho nhiều người”!-Tôi chỉ là “ một người chứng “-và sau đó, là một người “ sẵn lòng chia sẻ”mà thôi! Tôi ghét kiểu viết cường điệu/thổi phồng/hay bóp méo sự thật!
• Rất cám ơn Nhà Thơ đã dành cho tôi buổi “mạn đàm “ thú vị này. Tôi nghĩ rằng, Nhà Thơ là người Hạnh Phúc nhất đấy!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét